Mindful communicatie
Wanneer we een mindfulnesstraining hebben gedaan zullen we merken dat we gemakkelijker ontspannen en bewuster in de wereld staan. We doen de dingen met meer aandacht, kunnen sneller herstellen van stressvolle situaties, hebben een betere balans en de kwaliteit van leven neemt toe. Tegelijkertijd blijkt het vaak nog moeilijk om mindfulness te integreren in het dagelijks leven, bijvoorbeeld in de communicatie die we hebben met anderen. Hoe kunnen we vanuit diezelfde open houding contact maken met anderen. In dit blog vind je meer informatie over een communicatie-model en krijg je 7 praktische tips die je kunnen helpen bij een meer mindful communicatie.
Inzicht in invloed
Enkele jaren geleden werkte ik als trainer persoonlijke effectiviteit voor een bekend trainingsbureau waarvoor ik de training ‘inzicht in invloed’ gaf. Dit is een heel mooie en succesvolle training die mensen leert effectiever te zijn in hun communicatie en daardoor meer invloed te hebben. De basis van de training is een communicatiemodel dat bestaat uit 4 stijlen:
- Overreden of overtuigen is erop gericht om je overtuigingskracht in te zetten en hierbij maak je gebruik van voorstellen en goede argumenten.
- Stellen is de stijl die gericht op het kenbaar maken van je verwachtingen, normen en waarden. In tegenstelling tot overreden maak je hierbij geen gebruik van logica, maar ben je zo concreet en kort mogelijk. Het is de stijl van de assertiviteit.
- Bij overbruggen en contact maken geef je vooral ruimte aan de ander en zoek je naar mogelijke verbindingen tussen jezelf en de ander. Hierbij maak je onder meer gebruik van de juiste vragen stellen en laat je merken dat je naar de ander luistert.
- Bij de stijl inspireren ten slotte gaat het erom dat je de ander op een authentieke manier inspireert en motiveert. Elke stijl bestaat uit vervolgens uit verschillende gedragssoorten.
Mindful Communicatie
Het invloedmodel is een mooie manier om naar gedrag en communicatie te kijken en het afwisselend toepassen van de verschillende stijlen en bijbehorende gedragssoorten zorgt ervoor dat je effectiever communiceert.
Mindfulness voegt nog een extra laag aan de communicatie toe. Mindfulness gaat over aandacht en aanwezigheid. In de mindfulnesstraining ontwikkel je de vaardigheid om meer in het moment te zijn. Je bent je bewust van gedachten, emoties en je lichaam zonder dat je je daar heel erg door mee laat slepen. Je leert opmerkzaam zijn op wat er gebeurt en je kunt daar volgens op een meer mindful manier op reageren.
Mindfulness kan ons ook helpen om beter contact te maken met anderen. Bijvoorbeeld door met meer aandacht te luisteren of vragen te stellen die aansluiten bij wat de ander vertelt. In dit blog wil ik je wat tips geven die je kunnen helpen om meer mindfulness in je communicatie te brengen. Eerst zoom ik iets meer in op 2 belangrijke bouwstenen van communicatie: contact maken en assertiviteit.
7 Praktische tips voor mindful communicatie
Vanuit de mindful communicatie zijn er een aantal praktische dingen die je kunt doen om nog effectiever wanneer het gaat om contact maken en assertiviteit. De volgende 7 tips kunnen je hierbij helpen:
- Vaak vergeten we ons lichaam wanneer we luisteren. De kern van mindful communicatie is dat je je lichaam en de kracht van opmerkzaamheid bij je communicatie betrekt. We zijn vaak zo gericht op de ander dat we niet meer in contact zijn met wat we ervaren. Het kan behulpzaam zijn tijdens het luisteren je energie zo ongeveer 50 % te richten op jezelf en 50% op de ander.
- De signalen van het lichaam kun je gebruiken tijdens het gesprek. Je kunt als het ware door de woorden heen luisteren en voelen. Wat vertelt de ander echt? Daarnaast kost het gesprek minder energie wanneer we wat meer met de aandacht en energie bij onszelf zijn. Ook kun je aan de signalen van je lichaam voelen of je nog echt in contact bent met de ander. Het helpt om af en toe even contact te maken met je adem en je lichaam. Je bewust van het contact met de grond of de stoel waarop je zit.
- Wanneer we vragen stellen aan de ander dan zijn we meestal vooral bezig om te begrijpen hoe het zit of met ons eigen to-do lijstje. Meestal luisteren we niet goed omdat we vooral bezig zijn met onze eigen ervaring… Of we gaan al snel een oplossing verzinnen voor de problemen waar de ander mee te maken heeft. Hierdoor creeëren we geen of weinig verbinding met de ander. De kunst is om echt naar de ander te luisteren naar de ander vanuit een houding van ‘niet weten’ en loslaten. Dat kan iets ongemakkelijks hebben, maar hierdoor kan er ruimte ontstaan om de ander te begrijpen en de ander het gevoel te geven dat er echt geluisterd wordt. Je vragen kunnen de ander helpen meer inzicht te krijgen in zichzelf. Er is een bekende uitspraak die als volgt luidt: ‘Het grootste geschenk dat je iemand kunt geven is oprechte aandacht’ (Richard Moss).
- Een van de krachtigste interventies tijdens communicatie is het laten vallen van stiltes. Meestal vullen we stiltes op omdat het ongemakkelijk is, maar stiltes kunnen heel uitnodigend zijn en ruimte geven aan de ander en zijn/haar ervaring. Het is ook behulpzaam bij de open, nieuwsgierige en ook vertrouwende houding van niet weten. Vaak manouvreren we om stiltes heen omdat we op een kwetsbaar punt terecht zijn gekomen. Wat is de kwetsbaarheid die je hier tegenkomt en kun je dat benoemen in het gesprek?
- Welke patronen kom je bij jezelf tegen tijdens de communicatie? Ben je meer met je aandacht bij de ander en kom je de ander vooral tegemoet (accommoderen) of ben je vooral op jezelf gericht en je eigen belang (bevestiging zoeken of doordrukken) ? Lach je dingen weg terwijl je de ander eigenlijk zou willen zeggen dat je iets anders wilt (toegeven)? Of trek je jezelf helemaal terug uit het contact en vermijd je elke mogelijkheid van conflict of berlangentegenstelling? De kunst is deze patronen en bijbehorende gedachten, emoties en lichamelijke situaties op te merken met iets van vriendelijkheid. Er is een andere mogelijkheid van communiceren waarbij je in relatie bent terwijl je oog hebt voor je eigen behoeften en gevoelens, terwijl je oog hebt voor de behoeften en gevoelens van de ander.
- Wat bij spannende communicatie helpt is allereerst te erkennen dat we het spannend vinden. We kunnen de gedachten, fysieke gewaarwordingen en emoties opmerken terwijl we aanwezig blijven in het contact. Opmerkzaam zijn is de sleutel tot een meer mindful reactie. Maar vaak gaat de automatische reactie heel snel en schieten we in een oud patroon. We kunnen leren onze automatische reactie op te merken.
Stop even met reageren …, breng de aandacht naar binnen. Even een heel korte adempauze nemen. Je bewust van je lichaam, het contact met de grond en je voeten. Je kunt jezelf vervolgens de vraag stellen hoe je op de situatie wilt reageren of hoe je beste met de situatie komt omgaan. En vervolgens op een meer mindful manier reageren waarbij je blijft openstaan voor de behoeften, gevoelens of standpunten van de ander, zonder daarbij je eigen grond te verliezen.
- Soms zijn we in een situatie beland waarin we voelen dat de energie letterlijk wegstroomt. Bijvoorbeeld een vergadering die je hebt, een ontmoeting of gesprek met iemand. In de mindfulness leer je je dat het lichaam een gevoelig instrument is en dat het ons allerlei signalen afgeeft waar we in onze automatische piloot vaak aan voorbij gaan.Wanneer we afgestemd zijn op ons lichaam dan kunnen we luisteren naar wat dit signaal ons te zeggen heeft en wat je behoefte op dat moment is. Ook nu helpt het om je bewust te zijn van patronen die te maken hebben met vermijden of aanpassen. Kun je de ander aangeven wat je voelt of waar je behoefte aan hebt? Of merk je op hoe je over je grens heen gaat en hoe lastig het is om dit aan te geven. Ook dan weer de vriendelijkheid naar jezelf en het besef … je kunt eindeloos opnieuw beginnen en oefenen met mindful communicatie.
Training Mindful Communicatie
Omdat communicatie een echte kunst is en je dit het beste kunt leren in een veilige en vertrouwde setting, ontwikkelt Praesence op dit moment de training ‘Mindful Communicatie’. Je leert op een mindful manier contact te maken en op te komen voor je eigen wensen en behoeften. Een hele mooie verdieping wanneer je de mindfulness-training hebt gedaan en zoekt naar mogelijkheden om mindfulness verder te integreren in je leven.
Ik hoor het graag of je interesse hebt in deze training. Ik kan dan een datum gaan plannen. Ik hoor het ook graag of je naar aanleiding van dit stuk nog vragen of opmerkingen hebt. Of ga naar de agenda voor mindfulness-activiteiten.
Boeken en youtube – Mindful Communicatie
Wil je meer lezen over mindfulness en communicatie dan kan ik je de volgende boeken aanraden: